Thesseconomy Οικονομία – Επιχειρείν
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα, 18 Απριλίου, μέρα κατάνυξης και συγκίνησης. Η ημέρα που κορυφώνεται το Θείο Δράμα με τις καμπάνες να ηχούν πένθιμα και τους με χιλιάδες πιστούς σε όλη τη χώρα να συρρέουν στις εκκλησίες και να προσκυνούν τους στολισμένους Επιτάφιους τιμώντας το θάνατο του Θεανθρώπου. Σε αρκετές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας θα τελεστούν από το απόγευμα οι περιφορές των Επιταφίων που συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον των πιστών, λόγω του στολισμού τους αλλά και της παράδοσης που χάνεται στο βάθος των χρόνων.
Ο Επιτάφιος των «Εμπόρων»
Στην πόλη της Θεσσαλονίκης η πρώτη περιφορά Επιταφίου, όπως κάθε χρόνο, είναι του ιερού ναού του Αγίου Μηνά στο κέντρο που είναι γνωστός και ως Επιτάφιος των «Εμπόρων». Ο Άγιος Μηνάς θεωρείται ο προστάτης των εμπόρων της Θεσσαλονίκης και η εκκλησία βρίσκεται στη συμβολή των οδών Ίωνος Δραγούμη και Αγίου Μηνά. Ο ναός αυτός ανακατασκευάστηκε το 1856 με χρήματα των εμπόρων της Θεσσαλονίκης αλλά και της Βενετίας, στους οποίους οφείλονται και τα μπαρόκ στοιχεία της διακόσμησής του. Η περιφορά του Επιταφίου του Αγίου Μηνά γίνεται κατά τις ώρες που είναι ανοιχτά τα καταστήματα, καθώς έμποροι και οι εργαζόμενοι θεωρούν πως είναι ευλογία να περνάει έξω από τα καταστήματά τους την ώρα που είναι ακόμη ανοιχτά για το καταναλωτικό κοινό, που κάνει τα τελευταία πασχαλινά του ψώνια. Την ώρα της περιφοράς «παγώνει» κάθε εμπορική συναλλαγή.Τα εγκώμια της Μεγάλης Παρασκευής ψάλλονται στο ναό στις 3.00 μετά το μεσημέρι και η περιφορά ξεκινά περίπου στις 16.30 μ.μ. Υπενθυμίζεται ότι η αγορά είναι ανοιχτή σήμερα από 13.00 μ.μ. – 19.00 μ.μ. Χιλιάδες πιστοί και επίσημοι συμμετέχουν στην περιφορά του Επιταφίου σε κλίμα κατάνυξης.
Ο Επιτάφιος των Καθολικών ή της «Φράγκικης Εκκλησιάς»
Ένας διαφορετικός αλλά ιδιαίτερος Επιτάφιος της Θεσσαλονίκης είναι του ιερού ναού της Άμωμου Συλλήψεως, η αλλιώς της «Φράγκικης Εκκλησιάς» όπως την αποκαλούν οι παλιοί Θεσσαλονικείς. Πρόκειται για τον καθολικό ναό που βρίσκεται στην… καρδιά της πόλης, στην οδό Φράγκων. Όπως επιτάσσει το καθολικό δόγμα εντός του Επιταφίου δεν βρίσκεται το κεντημένο χρυσοποίκιλτο ύφασμα αλλά το άγαλμα του νεκρού Ιησού με νωπές τις πληγές Του από τον Σταυρό και το ακάνθινο στεφάνι. Η λειτουργία στην Καθολική εκκλησία ξεκινά λίγο μετά τις 5.00 το απόγευμα και το Ευαγγέλιο διαβάζεται στα νέα Ελληνικά, ενώ η περιφορά του Επιταφίου πραγματοποιείται στις 7.00 το απόγευμα στο κέντρο της πόλης. Σε αυτήν παίρνουν μέρος παιδιά που κρατούν την εικόνα της Παναγίας και του Χριστού και συνοδεύονται από μπάντα και χορωδία. Στο υπόγειο της εκκλησίας λειτουργεί έκθεση, επισκέψιμη για το κοινό την ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής, που παρουσιάζει τα Πάθη Του Ιησού όχι μέσα από εικόνες, αλλά με αγάλματα που «ζωντανεύουν» το Θείο Δράμα. Φέτος οι ημερομηνίες του Πάσχα και για την ορθόδοξη και για την Ρωμαιοκαθολική εκκλησία συμπίπτουν και για τις δύο εκκλησίες, στις 20 Απριλίου.
Ο Επιτάφιος του Αγίου Νικολάου του Ορφανού
Στην Άνω Πόλη, λίγο μετά τα Ανατολικά Κάστρα της Θεσσαλονίκης, πριν από το νοσοκομείο του Αγίου Δημητρίου, ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει. Ανάμεσα σε διατηρητέα σπίτια στις οδούς Αποστόλου Παύλου και Ηροδότου προβάλει το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου του Ορφανού. Απλό, λιτό, απέριττο κάνει τον πιστό να νιώθει ότι βρίσκεται σ’ έναν τόπο όπου βιώνει το Θείο Δράμα. Το εκκλησάκι χτίστηκε το 1310 με χρήματα της οικογένειας των Ορφανών στην οποία οφείλει και το όνομά του. Από τότε μέχρι τώρα μπορεί να έχουν αλλάξει πολλά όχι όμως το κλίμα συγκίνησης που κυριεύει όποιον επισκέπτεται το γραφικό εκκλησάκι όπου η φύση μοιάζει να συναντά το Θεό.
Ο αρχαιότερος Επιτάφιος από την εποχή των Παλαιολόγων
Ένας από τους αρχαιότερους Επιτάφιους στον κόσμο βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και πιο συγκεκριμένα στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού. Αποτελεί ένα από τα λαμπρότερα έργα της χρυσοκεντητικής τέχνης της εποχής των Παλαιολόγων. Το χρυσοκέντητο μεταξωτό λειτουργικό ύφασμα σώζεται ακέραιο και σε καλή κατάσταση. Η περίμετρός του ορίζεται από ταινία που γεμίζει με σταυρούς εγγεγραμμένους σε κύκλους και πλαισιώνει την κύρια διακόσμηση, που αποτελείται από τρεις πίνακες. Στον κεντρικό πίνακα παριστάνεται ο Επιτάφιος Θρήνος με το Χριστό ξαπλωμένο επάνω σε σεντόνι, πλαισιωμένο από Ουράνιες Δυνάμεις (Αγγέλους, Τροχούς, Σεραφείμ και Χερουβείμ) και τα σύμβολα των Ευαγγελιστών. Στους πλάγιους πίνακες παριστάνονται αριστερά η Θεία Μετάληψη και δεξιά η Θεία Μετάδοση. Και στις δύο παραστάσεις απεικονίζεται ο Χριστός ανάμεσα σε αγγέλους να προσφέρει το αίμα και το σώμα του σε ομάδα έξι αποστόλων.
Η… συνάντηση των πέντε Επιταφίων στην Αριστοτέλους
Για δεύτερη χρονιά φέτος θα πραγματοποιηθεί απόψε, Μ. Παρασκευή, η συνάντηση πέντε Επιταφίων στην… καρδιά της πόλης, στην πλατεία Αριστοτέλους. Στις 21.00 μ.μ. οι Επιτάφιοι του καθεδρικού ιερού ναού της Του Θεού Σοφίας, του μητροπολιτικού ιερού ναού του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, της ιεράς μονής της Αγίας Θεοδώρας, του ιερού ναού της Παναγίας Χαλκέων και του ιερού ναού του Αγίου Νικολάου του Τρανού θα συναντηθούν στην κεντρική πλατεία της πόλης, δίνοντας συνέχεια σε ένα νέο θεσμό που δημιουργείται, με έντονο πολιτιστικό και τουριστικό αποτύπωμα. Ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Φιλόθεος θα χοροστατήσει στον μητροπολιτικό ιερό ναό του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά στις 7.00 μ.μ. κατά την Ακολουθία του Όρθρου του και ακολούθως θα προστή της περιφοράς του Επιταφίου, με τη συνοδεία της Φιλαρμονικής του Στρατού και του δήμου Θεσσαλονίκης, καθώς και στρατιωτικού αγήματος μέσω των οδών: Αγίας Σοφίας – Λεωφ. Νίκης – πλ. Αριστοτέλους, για την πραγματοποίηση της συναντήσεως των Επιταφίων. Στο συγκεκριμένο σημείο θα φτάσουν γύρω στις 9:00 – 9:30 μ.μ. οι λιτανευτικές πομπές των Επιταφίων των παραπάνω ιερών ναών όπου θα ψαλούν τα εγκώμια του Επιταφίου Θρήνου και θα πραγματοποιηθεί Δέηση.
Καλαμαριά: Συνάντηση 5 Επιταφίων στην πλατεία Προσφυγικού Ελληνισμού
Μια ιδιαίτερη βραδιά κατάνυξης και πνευματικής συγκίνησης περιμένει και φέτος τους πιστούς στην Καλαμαριά. Για δεύτερη συνεχή χρονιά, η πλατεία Προσφυγικού Ελληνισμού θα αποτελέσει το σημείο κορύφωσης της Μεγάλης Παρασκευής, καθώς πέντε Επιτάφιοι από ισάριθμους ιερούς ναούς της περιοχής θα συναντηθούν σε μία κοινή τελετή στην Πλατεία Προσφυγικού Ελληνισμού. Με πρωτοβουλία της Ιεράς Μητρόπολης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς θα συναντηθούν μετά την Ακολουθία του Επιταφίου Θρήνου και της περιφοράς τους στους δρόμους της Καλαμαριάς στις 9.30 το βράδυ οι Επιτάφιοι των ιερών ναών Αγίου Αλεξάνδρου και Μοδέστου, Ταξιαρχών, Αγίου Ιωάννη Προδρόμου (Κατιρλί), Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και του μητροπολιτικού ιερού ναού της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
