Δράμα: Η έλλειψη νερού λόγω ανομβρίας… απειλεί το έθιμο με τα καραβάκια των ευχών στην Αγία Βαρβάρα

Προβληματισμένοι είναι φέτος, εκτός από τους αγρότες, και οι κάτοικοι της Δράμας καθώς λόγω της έλλειψης νερού κινδυνεύει να… ακυρωθεί το πατροπαράδοτο έθιμο με τα καραβάκια των ευχών την παραμονή και ανήμερα της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας, στις 3 και 4 Δεκεμβρίου, στην πόλη. Αιτία η έλλειψη νερού στις πηγές λόγω της παρατεταμένης φετινής ανομβρίας.

Η ανομβρία… στέγνωσε τις πηγές
Εδώ και μήνες οι πηγές της Αγίας Βαρβάρας έχουν στερέψει από νερό και ο δήμος Δράμας έχει φροντίσει με δύο γεωτρήσεις να… δίνει λίγο νερό για τις πάπιες και τους κύκνους της περιοχής, έτσι ώστε να διατηρηθεί με κάποιο τρόπο ο βιότοπος. Ο αντιπρόεδρος της ΔΕΥΑΔ Ιωάννης Γεωργιάδης αναφερόμενος στο τεράστιο πρόβλημα είπε «ό,τι ήταν στο χέρι μας το έχουμε κάνει. Από εκεί και μετά δυστυχώς δεν έχουμε σύμμαχο τον καιρό». Σημειώνει πάντως ότι «και να ξεκινήσουμε διαδικασίες γεώτρησης είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες και δεν προλαβαίνουμε να κάνουμε κάτι για τα καραβάκια», εννοώντας πως ενδεχομένως με μια γεώτρηση θα μπορούσε να υπάρξει περισσότερο νερό στη λίμνη. Διευκρίνισε «μην ξεχνάμε ότι, όσο νερό και να ρίξεις μέσα, αυτό χάνεται και φεύγει. Θα έπρεπε να υπάρχει μια λίμνη κλειστή που να μπορεί να κρατήσει το νερό, όπως έγινε μπροστά από το ‘Νησάκι’ για τους κύκνους». Εξήγησε ότι «τις γεωτρήσεις αυτές τις ανοίξαμε εδώ και μήνες και ίσα που διοχετεύεται λίγο νερό, ώστε να προστατευθεί κάπως αυτό το οικοσύστημα που έχει δημιουργηθεί όλα αυτά τα χρόνια. Για να γίνει μια γεώτρηση, δεν είναι τόσο εύκολο. Χρειάζεται χρόνος για την άδεια, είναι μια διαδικασία χρονοβόρα». Σύμφωνα με πληροφορίες και με τις προγνώσεις της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, είναι πολύ δύσκολο στο σύντομο διάστημα που απομένει μέχρι τις 3 και 4 Δεκεμβρίου να υπάρξει νερό στην Αγία Βαρβάρα, ώστε να τηρηθεί το έθιμο με τα καραβάκια των ευχών.

Το έθιμο
Σύμφωνα με το θρύλο, όταν το 1380 η Δράμα κατακτήθηκε από τους Τούρκους το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας γκρεμίστηκε για να χτιστεί στη θέση του ένα τζαμί. Τα σχέδια των κατακτητών όμως άλλαξαν ανήμερα της Αγίας Βαρβάρας. Η περιοχή πλημμύρισε με νερό και έτσι το τζαμί δεν χτίστηκε ποτέ. Από τότε η Αγία Βαρβάρα έγινε η πολιούχος της Δράμας και ακριβώς απέναντι από τη λίμνη, με τα θεμέλια της παλιάς εκκλησίας στα σπλάχνα της, χτίστηκε η καινούρια εκκλησία που αφιερώθηκε στην Αγία. Την παραμονή της γιορτής της, τα παιδιά αφήνουν τα αυτοσχέδια καραβάκια τους, φωταγωγημένα από κεράκια, στα ήρεμα νερά της λίμνης, ακριβώς μπροστά από την ομώνυμη εκκλησία. Αυτά είναι τα καραβάκια των ευχών. Όσον αφορά το έθιμο υπάρχουν δύο εκδοχές. Σύμφωνα με την πρώτη, την παραμονή της Αγίας Βαρβάρας μετά τη λιτανεία, ο κόσμος έστελνε στο βυθισμένο εκκλησάκι το κεράκι του για την Αγία πάνω σε ένα σανίδι από ξύλο και έτσι γεννήθηκε το έθιμο με τα καραβάκια. Η δεύτερη εκδοχή βασίζεται στο ότι η Αγία Βαρβάρα ήταν και η προστάτιδα των κοριτσιών που τα προστάτευε από τη γλωσσοφαγιά και τα βοηθούσε στα αισθηματικά τους. Έτσι, όλα τα ελεύθερα κορίτσια στις 3 Δεκεμβρίου, κατά τη διάρκεια του εσπερινού και μόλις σκοτείνιαζε, άναβαν κεριά στον ανατολικό τοίχο της λίμνης. Έβαζαν τα κεράκια τους πάνω σε σανίδες ξύλου και μαζί με μια ευχή τα έστελναν στο βυθισμένο εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας. Η πορεία της σανίδας στη λίμνη, έδειχνε αν η ευχή θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί.