Thesseconomy Οικονομία – Επιχειρείν
Οι πρώτες μυδοκαλλιέργειες ξεκίνησαν από τη Χαλάστρα. Πριν από 40 χρόνια «δημιουργήθηκε στην Ελλάδα ένα προϊόν,πολύ νόστιμο και υγιεινό, εξωτικό που διακινείται σε όλα τα μαγαζιά και είναι το brand name της χώρας μας στην Ευρώπη» λέει στο thesseconomy.gr ο ιχθυολόγος μυδοκαλλιεργητής Θεσσαλονίκης Σπύρος Τσιάρας. Τα μύδια από τις μυδοκαλλιέργεις. Και όπως εξηγεί «ενώ όλα στην αρχή πήγαιναν πολύ καλά δυστυχώς η κρατική κωλυσιεργία, η γραφειοκρατία και η δυσκινησία των υπηρεσιών μαζί με τα περιβαντολογικά προβλήματα της κλιματικής αλλαγής άρχισαν να οδηγούν σε παρακμή του κλάδου».
Έβγαινε πλούτος από τη θάλασσα
«Η μυδοκαλλιέργεια ξεκίνησε πριν από 40 χρόνια στην Ελλάδα από κάποιους ψαράδες οι οποίοι βοηθήθηκαν από τους Ιταλούς και ξεκίνησαν την καλλιέργεια στα πολύ πλούσια νερά του Αιγαίου και ειδικά του Θερμαϊκού αλλά και σ΄ αλλες περιοχές, όπως στον Αμβρακικό, στην Κεραμωτή Καβάλας, στην Ασπροβάλτα κι έγιναν μυδοκαλλιεργητές», περιγράφει ο κ. Τσιάρας. Όμως υπογραμμίζει «δυστυχώς όταν το κράτος άρχισε να διαχειρίζεται την κατάσταση ξεκίνησε η φθίνουσα πορεία του κλάδου. Ενώ υπήρχε μια δεκαετία τρομερής ανάπτυξης όπως και στις ιχθυοκαλλιέργειες έτσι και στις μυδοκαλλιέργειες άρχισε να βγαίνει μεγάλος πλούτος από τη θάλασσα. Βγάζαμε δεκάδες χιλιάδες τόνους μύδια τα οποία εξάγονταν κι έφερναν το πολυπόθητο συνάλλαγμα που το έχει μεγάλη ανάγκη έχει η χώρα μας. Γιατί η χώρα μας έχει ανάγκη από παραγωγές δεν έχει ανάγκη μόνον από τον τουρισμό. Έτσι από το πουθενά δημιουργήθηκαν δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας για παραγωγούς, για εργάτες, για εμπόρους».
Να ληφθούν μέτρα
Δυστυχώς όμως η παρακμή του κλάδου με τα προβλήματα έχει αλλάξει την κατάσταση. Όπως τονίζει «απο πέρσι το φθινόπωρο το 50% των μελών μας, των μυδοκαλλιεργητών όλων των συλλόγων, έχουν αλλάξει επάγγελμα, με αποτέλεσμα να σταματήσουν να παράγουν το προίον από τη θάλασσα και να καταλάβουν θέσεις άλλων ατόμων. Δημιουργείται δυσφορία σε άλλες θέσεις. Αν δεν γίνουν διορθωτικά μέτρα εκ βάθρων σε λίγα χρόνια η μυδοκαλλιέργεια θα εξαφανιστεί σε αντίθεση με άλλες ευρωπαικές χώρες όπου αναπτύσσονται όπως οι Γάλλοι, οι Ιταλοί, οι Ισπανοί, ακόμη και οι Τούρκοι. Οι ιχθυοκαλλιέργειες μας που ήταν πρώτες -που πουλούσαν τσιπούρα και λάυρακι- αυτή τη στιγμή εδώ και τρία χρόνια τους ξεπέρασε η Τουρκία . Έτσι αν δεν ληφθούν μέτρα θα χάσουμε τα πρωτεία, την ποιότητα τα μυδοτροφεία, θα χάσουμε μια ευκαιρία να βγάζουν κάποιοι άνθρωποι εισόδημα και να διαμοιράζεται στην κοινωνία» λέει προβληματισμένος ο Θεσσαλονικός μυδοκαλλιεργητής.
Τα προβλήματα
Αναφερόμενος στην κωλυσιεργία του ελληνικού κράτους ο κ. Τσιάρας αναφέρει ένα χαρακτηιστικό παράδειγμα. «Οι άδειες 60 πασαλωτών μυδοτροφείων που είχαν αδειοδοτηθεί το 1989 στη Χαλάστρα π.χ. κι έληξαν το 1999, οι άδειες τους δεν ανανεώθηκαν ακόμη. Τότε με την προτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης έπρεπε να δημιουργηθούν αρμόδιοι φορείς για τις αδειοδοτήσεις. Μέχρι σήμερα εν έτει 2025, πέρασαν 26 χρόνια, κι ακόμη να δημιουργηθούν οι αρμόδιοι φορείς. Πέρσι έγινε μια ζημιά που ήταν απόρροια των τριών τελευταίων ετών κι όπως έγινε σε όλες τις παραγωγές δόθηκαν αποζημιώσεις. Εμείς ακόμη δεν αποζημιωθήκαμε από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα που είναι γι’ αυτές τις αποζημιώσεις. Δυστυχώς τα χρήματα δεν πάνε εκεί που πρέπει. Θα σας πω ότι για την περιοχή μας, του δήμου Δέλτα, βγήκε ένα πρόγραμμα το Leader αλιείας και μυδοκαλλιέργειας που προορίζονταν για ψαράδες και μυδοκαλλιεργητές. Ήταν ευρωπαϊκά χρήματα. Αυτά τα χρήματα τα διαχειρίζεται η τοπική αυτοδιοίκηση. Με αποτέλεσμα να μη δοθούν σ’ εμάς και να χρησιμοποιούνται για να γινονται διάφορα έργα στην περιοχή. Εμείς φυσικά το γεγονός το καταγγείλαμε. Δυστυχώς όλα αυτά γίνονται τροχοπέδη του κλάδου. Παρόλο που στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν γνώστες επιστήμονες και διοικητικοί υπάλληλοι που έχουν εξοικείωση με το δικό μας κλάδο, δυστυχώς δεν έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν τις καταστάσεις γιατί δεν έχουν αρμοδιότητες», υπογραμμίζει αγανακτισμένος ο μυδοκαλλιεργητής κ. Τσιάρας.
Τα μύδια του Θερμαικού
Τα μύδια του Θερμαϊκού είναι το brand name της Ευρώπης. «Όλοι οι Ευρωπαίοι, Ιταλοί, Γάλλοι, Ισπανοί έρχονται να πάρουν αυτό το κομμάτι. Για μας μπορεί να είναι μεγάλες οι παραγωγές για την Ευρώπη όμως είναι μικρές. Εμείς στον Θερμαϊκό καλλιεργούμε 40.000 τόνους μύδια. Μπορούμε και περισσότερα, όμως δεν μας αφήνουν. Στην Ισπανία καλλιεργούν 200.000 τόνους. Παρόλα αυτά τα μύδια του Θερμαϊκού κι ειδικά της Χαλάστρας είναι το brand name. Θεωρούνται ποιότητα Α κι είναι περιζήτητα από τους Ιταλούς» επεσήμανε ο κ. Τσιάρας.
Τα προβλήματα από την κλιματική αλλαγή
Η Μεσόγειος τα τελευταία τρία χρόνια έχει ανεβάσει τις θερμοκρασίες του νερού. Σύμφωνα με σταθερούς σταθμούς δειγματοληψίας του ΕΛΚΕΘΕ σε κάποιους σταθμούς στα 200 μ. βάθος στο Αιγαίο πέλαγος η θερμοκρασία των νερών ήταν στους 3,5 βαθμούς Κελσίου. «Αυτά τα παγωμένα νερά το καλοκαίρι δημιουργούσαν τα ρεύματα και λειτουργούσε ως κλιματιστικό για τα παράκτια συστήματα» λέει ο κ. Τσιάρας. Και εξηγεί ότι «δυστυχώς φέτος τα Χριστούγεννα καταγράφηκε θερμοκρασία στους 9 βαθμούς Κελσίου. Έξι βαθμοί πάνω από το κανονικό. Έχουμε μη δυνατότητα ψύξης των παράκτιων συστημάτων κατά τους καύσωνες. Αυτό συμβαίνει την τελευταία τριετία με αποκορύφωμα πέρυσι το καλοκαίρι που θανατώθηκαν λόγω υπερβολικής θερμοκρασίας τα μύδια. Εξαιτίας της υπεραύξησης στο πλανγκτόν κι άλλων αλυσιδωτών παραγόντων θανατώθηκε κάθε θαλάσσιος οργανισμός στη Μεσόγειο. Δηλαδή όλοι οι θαλάσσιοι οργανισμοί έπαθαν σε μεγάλο βαθμό αφανισμό. Είναι πανμεσογειακό το πρόβλημα. Έχουμε πρόβλημα εμείς, οι Ιταλοί, Ισπανοί, οι Τούρκοι με τέτοια αποθέματα με τα ψάρια. Δεν υπάρχουν ψάρια και μαζί με αυτά έπαθαν ζημιά κι όλα τα όστρακα».
Μύδια το 2026
«Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν μύδια» απάντά ο κ. Τσιάρας. Και συμπληρώνει «φέραμε μύδια , γενήτορες από τον Ατλαντικό, γέννησαν, πάει πολύ καλά ο γόνος. Καλλιεργούμε εντατικά αυτή τη στιγμή την παραγωγή για το 2026. Αν πάνε όλα καλά και δεν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες θα έχουμε μια πάρα πολλή καλή παραγωγη το 2026 και θα διακινηθεί πολύ μύδι και κατ’ επέκταση χρήμα στην αγορά. Καλό και φτηνό προϊόν στην αγορά. Η όλη ιστορία θα κριθεί τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, το καλοκαίρι. Αν έχουμε το περσινό καλοκαίρι δεν θα έχουμε ούτε μύδια να φάμε αλλά ούτε και ψάρια. Οι επιχειρήσεις αλιευμάτων θα έχουν προβλήματα στη βιωσιμότητα τους, όπως έχουμε αυτή τη στιγμή».
