Καιρός: Πώς επιδρά στον ανθρώπινο οργανισμό

«Βροχερός θα είναι από αύριο ο καιρός σε όλη τη χώρα. Φροντίστε μαζί με την ομπρέλα σας να έχετε καλού-κακού στην τσάντα σας και παυσίπονα για την ημικρανία ή για τους πόνους στις αρθρώσεις σας».
Κάπως έτσι θα μπορούσε να είναι ένα σύγχρονο δελτίο καιρού ή πιο συγκεκριμένα το δελτίο καιρού που θα εκπονούσε ένας βιομετεωρολόγος, δηλαδή ο ερευνητής που ασχολείται με τις επιπτώσεις του καιρού στον ανθρώπινο οργανισμό.
Όπως επισημαίνει στο thesseconomy.gr ο διδάκτορας Μετεωρολογίας του ΑΠΘ Μιχάλης Σιούτας, «η Βρετανική Μετεωρολογική Υπηρεσία έχει τμήμα Προβλέψεων Υγείας και παρέχει προειδοποιήσεις τηλεφωνικά, sms, και email. Στη χώρα μας έχει βρεθεί ότι στις βόρειες και υγρές περιοχές περισσότερα άτομα παραπονιούνται για κεφαλαλγίες απ’ ό,τι σε περιοχές με λιγότερη υγρασία (π.χ. στην Πελοπόννησο). Πολλές φορές η θερμοκρασία που αισθάνεται το σώμα μας δεν είναι αυτή που μετράνε τα θερμόμετρα, κι αυτό συμβαίνει στις περιπτώσεις αυξημένης υγρασίας, κυρίως την Άνοιξη και το Καλοκαίρι και μάλιστα είναι χαρακτηριστικό των πόλεων και γενικά των περιοχών πυκνής δόμησης».
Από την αρχαιότητα πίστευαν ότι κάποια κλίματα ασκούσαν θετική επίδραση στην υγεία του οργανισμού και ότι συντελούσαν στην ενίσχυση του αμυντικού συστήματός του. Ο Ιπποκράτης, ο διάσημος πατέρας της Ιατρικής, είχε πει: «κάθε ασθένεια έχει τα δικά της χαρακτηριστικά που απορρέουν από εξωτερικές αιτίες, το κρύο, τον ήλιο, την αλλαγή στους ανέμους».

Η υγρασία
Σύμφωνα με έρευνες της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας, η έντονη υγρασία συμβάλλει και στην επιδείνωση της αλλεργικής ρινίτιδας, αφού προκαλεί μορφολογικές αλλοιώσεις στους κόκκους της γύρης. Στα αναπνευστικά προβλήματα συμβάλλουν επίσης και οι μύκητες (εσωτερικών και εξωτερικών χώρων), που αναπτύσσονται από την υγρασία. Η υγρή ατμόσφαιρα και η απότομη πτώση της βαρομετρικής πίεσης επηρεάζουν την ψυχική και σωματική μας υγεία. Σύμφωνα με έρευνες, ο υγρός καιρός σχετίζεται με ενοχλήσεις στις αρθρώσεις, κρίσεις άσθματος, ρινίτιδες, ημικρανίες, καρδιακά επεισόδια και κατάθλιψη. «Ο καιρός και ιδιαίτερα οι απότομες και μεγάλες αλλαγές του επηρεάζουν τον ανθρώπινο οργανισμό αλλά και όλα τα έμβια όντα σ’ όλες τις εποχές» επισημαίνει ο κ. Σιούτας.
Πολυετής έρευνα της ψυχολόγου Μαρί Έντερς Σλέγκερ, καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, έδειξε ότι o μουντός, βροχερός και υγρός καιρός, σε ποσοστό περίπου 20% του γυναικείου πληθυσμού και 6% του αντρικού, φέρνει θλίψη, κακοκεφιά, αναποφασιστικότητα, υπερευαισθησία, αδυναμία συγκέντρωσης, υπνηλία και γενικώς καταβολή δυνάμεων. Τα παραπάνω συμπτώματα συχνά συνυπάρχουν με τάσεις υπερφαγίας και κυρίως επιθυμία για γλυκά. Επίσης, έρευνες έδειξαν ότι οι μέρες με υψηλές θερμοκρασίες και υγρασία αποτελούν «μαρτύριο» για τους δασκάλους, εξαιτίας της νευρικότητας και της απειθαρχίας των μαθητών καθώς και των χαμηλών τους επιδόσεων στα διαγωνίσματα. Η συννεφιά επίσης παχαίνει όπως έδειξαν πρόσφατες έρευνες, καθώς δεν παράγεται η βιταμίνη D η οποία επηρεάζει τη λειτουργία της «λεπτίνης», ορμόνης που ενημερώνει τον εγκέφαλο για το πότε το στομάχι είναι γεμάτο (υπάρχει στο 1/10 στους παχύσαρκους).

Το κρύο
Καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα και γινόμαστε πιο ευάλωτοι σε προσβολές από ιούς και γενικά μολύνσεις. Απειλούνται άτομα με χρόνια βρογχίτιδα και παθήσεις του αναπνευστικού. Το πολύ ψύχος πήζει το αίμα και αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων. Κατά μέσο όρο 20.000 άνθρωποι χάνονται το χρόνο στην Αγγλία. «Μπορούμε σε κρύο καιρό να ασκούμαστε εξωτερικά με κάλυψη μεγάλων επιφανειών (χέρια, πόδια, στήθος) ή εσωτερικά αρκεί να μη βγαίνουμε έξω αμέσως μετά την άσκηση. Η χειμερινή κολύμβηση πρέπει να διαρκεί τόσα λεπτά όσο η θερμοκρασία περιβάλλοντος π.χ. σε 15 βαθμούς Κελσίου αντιστοιχούν 15 λεπτά κολύμβησης», επισημαίνει ο μετεωρολόγος κ. Σιούτας.

Ο άνεμος

«Ο άνεμος έχει μελετηθεί αρκετά και παρουσιάζει το μεγαλύτερο νοσολογικό ενδιαφέρον. Οι άνεμοι διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση της ατμόσφαιρας (ατμοσφαιρική πίεση, ιονισμός, θερμοκρασία, υγρασία, νέφωση, ηλεκτρικό δυναμικό κτλ) και κατ’ επέκταση τους ανθρώπους με διάφορα συμπτώματα ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους (ζεστός-ξηρός, ζεστός-υγρός, κρύος-υγρός κλπ.). Συμπτώματα που ονομάζονται ‘ανεμοπάθειες’», τονίζει ο κ. Σιούτας. Όταν πνέουν ισχυροί άνεμοι, το σώμα μας αντιδρά σαν να δέχεται επίθεση, με αποτέλεσμα να λειτουργούν τα ανάλογα αντανακλαστικά, όπως αύξηση καρδιακών παλμών, και έντονα συναισθήματα όπως στις περιπτώσεις άγχους και στρες. Ο άνεμος αυξάνει τις ημικρανίες, ενώ οι νότιοι άνεμοι με την αύξηση της υγρασίας προκαλούν παρόξυνση των προβλημάτων ατόμων που πάσχουν από αναπνευστικά νοσήματα, όπως άσθμα, βρογχίτιδα και βήχα.