Thesseconomy Οικονομία – Επιχειρείν
«Γολγοθάς» έχει γίνει η εύρεση του κατάλληλου ακινήτου για όσους πολίτες υποβάλλουν αιτήσεις για το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2». Από τις 10.000 αιτήσεις που έχουν κατατεθεί στις τράπεζες για το «Σπίτι μου 2», μόνο οι 1.000 έχουν βρει το σπίτι που θέλουν να αγοράσουν.
Σπίτια ηλικίας 40 ετών
Οι πληθωριστικές τάσεις στην αγορά ακινήτων αλλά και οι προδιαγραφές για το «Σπίτι μου 2» δυσκολεύουν τους εν δυνάμει αγοραστές και στενεύουν τα περιθώρια για την εύρεση κατάλληλου σπιτιού σε σχέση με το «Σπίτι μου 1». Ενώ δεν υπάρχει κόφτης παλαιότητας, αλλά μόνο κόφτης «νεότητας» (το ακίνητο δεν πρέπει να έχει ανεγερθεί μετά το 2007), η διαθεσιμότητα σε επιλέξιμα ακίνητα είναι εξαιρετικά χαμηλή ιδίως στα σπίτια κατάλληλα για οικογένεια κάτω των 200.000 ευρώ. Προβληματικό είναι το γεγονός ότι από τα κριτήρια επιλεξιμότητας εξαιρούνται σπίτια που ανεγέρθηκαν με οικοδομικές άδειες του 2006-2007, «εξορίζοντας» από την αγορά περίπου 160.000 ακίνητα, αφού επρόκειτο για χρονιές που η οικοδομική δραστηριότητα βρισκόταν στα ύψη. Η κριτική που έχει ασκηθεί είναι ότι έτσι η κυβέρνηση σπρώχνει τους υποψήφιους αγοραστές σε παλαιότερα και πιο προβληματικά ακίνητα. Στο προηγούμενο πρόγραμμα ο χρόνος παλαιότητας είχε τροποποιηθεί, ώστε να υπολογίζεται από το χρόνο έκδοσης της άδειας και όχι από τον χρόνο αποπεράτωσης.
Η διαθεσιμότητα κατοικιών κατάλληλα για οικογένειες στη Θεσσαλονίκη
Εν τω μεταξύ οι τιμές των ακινήτων έχουν αυξηθεί, με αποτέλεσμα όσοι τελικά επιλεγούν να κληθούν να βάλουν πιο… βαθιά το χέρι στην τσέπη, αγοράζοντας παλιότερα, άρα και πιο προβληματικά σπίτια, με κόστη για επιδιορθώσεις. Το έλλειμμα σε ακίνητα ήταν άλλωστε μία από τις αιτίες που από το προηγούμενο πρόγραμμα «Σπίτι Μου 1», έμεινε τελικά αδιάθετο το 30% των διαθέσιμων κονδυλίων, περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με την επεξεργασία του πανελλαδικού δικτύου Ε-Real Estates, η διαθεσιμότητα των κατοικιών ακινήτων κατάλληλων για οικογένεια σε περιοχές του δήμου Θεσσαλονίκης, και σύμφωνα με τις αναρτημένες αγγελίες ακινήτων σε ιστοσελίδες, μόλις το 7,9% έχουν ζητούμενη τιμή πώλησης έως 150.000 ευρώ, το 33,4% έως 200.000 ευρώ και το 62,6% έως 250.000 ευρώ. Ταυτόχρονα, το 80%-90% των διαθέσιμων ακινήτων είναι κατασκευής έως το 1980 – δηλαδή ακίνητα τουλάχιστον 45 ετών.
Ρεκόρ αιτήσεων για το «Σπίτι μου 2»
Οι τράπεζες δηλώνουν ικανοποιημένες από το ενδιαφέρον των αγοραστών, αφού ήδη έχουν κατατεθεί οι πρώτες 10.000 αιτήσεις. Όσοι δήλωσαν ενδιαφέρον στην πλατφόρμα για το «Σπίτι μου 2» ώστε να δουν αν είναι επιλέξιμοι, ξεπερνάνε τους 70.000, αριθμός υπερτιρπλάσιος από τις 20.000 των δυνητικών δικαιούχων. Όσοι έχουν καταθέσει αίτηση στην τράπεζα έχουν ήδη λάβει βεβαίωση επιλεξιμότητας. Όμως, όπως προκύπτει από στοιχεία των τραπεζών, μόλις 1.000 αιτήσεις, από τις 10.000 που έχουν κατατεθεί στις τράπεζες δηλώνουν ότι έχουν εντοπίσει το ακίνητο που θέλουν να αγοράσουν.
Πρόβλημα και η ηλεκτρονική ταυτότητα ακινήτου
Σύμφωνα με πληροφορίες, το πρόβλημα γίνεται ακόμη πιο σύνθετο καθώς από τα δηλωθέντα ακίνητα μόνο 50 διαθέτουν την απαιτούμενη ηλεκτρονική ταυτότητα ακινήτου. Όπως ορίζεται στην πλατφόρμα του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, στις προϋποθέσεις για το «Σπίτι Μου 2», η ηλεκτρονική ταυτότητα μαζί με όλα τα υπόλοιπα δικαιολογητικά έγγραφα οφείλει να προσκομίζεται στην τράπεζα εντός 60 ημερών από τη στιγμή που ο αιτών λάβει την προέγκριση. Ωστόσο, μέχρι τώρα ηλεκτρονική ταυτότητα δεν διαθέτει ούτε η μία στις έξι κατοικίες (1,1 εκατ. σε σύνολο 6,4 εκατ.), γεγονός που δυσκολεύει ακόμα περισσότερο την εύρεση ακινήτου που να πληροί τις προδιαγραφές του «Σπίτι μου 2».
«Αγκάθι» και η συμμετοχή των δανειοληπτών
Ένα ακόμη «αγκάθι» για την απόκτηση στέγης με το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2» είναι και το θέμα της χρηματοδότησης από τους δανειολήπτες που, αν και είναι στα χαμηλότερα επιτρεπτά όρια (10%), εξακολουθεί να αποτελεί «βραχνά» για τα νοικοκυριά που επιθυμούν να αποκτήσουν σπίτι. Σε συνδυασμό με τις πολύ υψηλές τιμές της αγοράς ακινήτων, που έχουν ξεπεράσει τα προ κρίσης επίπεδα, η εξίσωση γίνεται από δύσκολη έως αδύνατη. Για παράδειγμα αν η αξία του σπιτιού είναι στα 200.000 ευρώ, τότε ο δανειολήπτης θα πρέπει να συμβάλει στην αγορά με 20.000 ευρώ, με την τράπεζα να καλύπτει το υπόλοιπο ποσό της αγοράς δηλαδή 180.000 ευρώ. Ακόμα και αν το ποσό αυτό είναι σαφώς πιο προσβάσιμο, ελάχιστα είναι τα σπίτια για οικογένεια που μπορεί να βρει κανείς σε μια τέτοια τιμή, ειδικά αν πρόκειται για τη Θεσσαλονίκη ή για την Αθήνα. Το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, πάντως, υποστηρίζει ότι τα επιλέξιμα ακίνητα σε όλη τη χώρα είναι περίπου 60.000. Στην περιφέρεια οι τιμές των ακινήτων κινούνται σε σαφώς ευνοϊκότερα πλαίσια.
