Thesseconomy Οικονομία – Επιχειρείν
Συνέντευξη στην Όλγα Γιοβαντζάκη
Παρά την πανδημία, η κυβέρνηση συνεχίζει να εκσυγχρονίζει το σύστημα Υιοθεσιών και Αναδόχων, με αποτέλεσμα πλέον «η διαδικασία για μία υιοθεσία να μην ξεπερνά τον έναν χρόνο και για την αναδοχή το οκτάμηνο», σύμφωνα με την κα Μιχαηλίδου. «Στόχος μας ως Πολιτεία είναι η αποϊδρυματοποίηση των παιδιών», τονίζει η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και ανακοίνωσε πως στις προτεραιότητες βρίσκεται η εκπόνηση εθνικών σχεδίων δράσης για την αναπηρία και την προσβασιμότητα.
Εν μέσω πανδημίας είδαμε την κυβέρνηση να προβαίνει σε δραστικά μέτρα όσον αφορά την κοινωνική πολιτική. Ένα από τα μέτρα αυτά είναι και η τροποποίηση και συμπλήρωση των διατάξεων του νόμου 4538/2018 σχετικά με την υλοποίηση μέτρων για την προώθηση των θεσμών της Αναδοχής και Υιοθεσίας. Ένα χρόνο μετά έχοντας πλέον μια ολοκληρωμένη εικόνα θα θέλαμε να μας μιλήσετε για τη διαδικασία αναδοχής και υιοθεσίας αλλά και την ολοκλήρωση της.
«Δεν επιτρέψαμε στην πανδημία να καθυστερήσει τα χρονοδιαγράμματά μας. Αντίθετα, αξιοποιήσαμε τις ψηφιακές δυνατότητες που δημιουργήθηκαν ώστε να υλοποιήσουμε όσα προγράμματα ήταν εφικτό διαδικτυακά. Σε αυτές τις συνθήκες το πιο δύσκολο ήταν να ενεργοποιήσουμε ένα αδρανές, κατατεμαχισμένο, ασυντόνιστο σύστημα Υιοθεσιών και Αναδοχών. Το καταφέραμε με οργάνωση, σχέδιο, επιστημονική ομάδα, σύμπραξη με δομές και φορείς, ατέλειωτες ώρες δουλειάς και κυρίως ισχυρή θέληση και πολιτική βούληση για να ξεπεραστούν εμπόδια, δυσλειτουργίες και αγκυλώσεις πολλών ετών. Σήμερα έχουμε πλέον ένα Ενιαίο Εθνικό Μητρώο που εξασφαλίζει ταχύτητα αλλά και διαφάνεια. Μέσα σε λίγους μήνες κάναμε όσα δεν είχαν γίνει δεκαετίες:
- Ολοκληρώσαμε την καταγραφή σχεδόν 2000 παιδιών από 80 και πλέον δομές παιδικής προστασίας σε ένα κοινό Εθνικό Μητρώο.
- Ξεκινήσαμε και ολοκληρώσαμε την κατάρτιση 130 δημόσιων λειτουργών σε όλη την Ελλάδα για την εκπαίδευση υποψήφιων γονιών.
- Ξεκινήσαμε για πρώτη φορά και συνεχίζουμε με τη δίμηνη εκπαίδευση των υποψήφιων γονέων οργανώνοντας εκπαιδευτικά σεμινάρια σε κάθε Περιφέρεια της χώρας μας.
- Προσλάβαμε νέους δημόσιους κοινωνικούς λειτουργούς αλλά και εκπαιδεύσαμε ιδιώτες ώστε να κάνουν τις κοινωνικές έρευνες υποψηφίων γονέων σε εκκρεμείς και νέες αιτήσεις. Φανταστείτε ότι παλιότερα πριν τις νέες προσλήψεις, οι συμπολίτες μας από την Κρήτη χρειαζόταν πολλές φορές να αφήσουν τη δουλειά και το σπίτι τους για μήνες ώστε να μεταφερθούν στην Αθήνα και να κάνουν κοινωνική έρευνα! Πλέον δεν χρειάζεται να μετακινηθούν από τον τόπο διαμονής τους».
Ποια η διαδικασία για τους υποψήφιους θετούς ή ανάδοχους γονείς;
«Πλέον ο υποψήφιος γονιός μπαίνει στην ψηφιακή πλατφόρμα www.anynet.gr, κάνει την αίτησή του και επισυνάπτει τα απαραίτητα πιστοποιητικά. Στη συνέχεια προχωρά η κοινωνική έρευνα από έναν κοινωνικό λειτουργό, η οποία διαρκεί έως 6 μήνες για την υιοθεσία και έως 3 μήνες για την αναδοχή. Ακολουθούν τα δίμηνα εκπαιδευτικά μαθήματα. Εφόσον ο υποψήφιος έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία με επιτυχία, το αίτημά του προχωρά στο ηλεκτρονικό συνταίριασμα. Ο έξυπνος αλγόριθμος που έχουν εγκαταστήσει οι τεχνικοί μας, συνδέει, ταιριάζει όλο το 24ωρο το κάθε παιδί με τον κατάλληλο υποψήφιο. Τόσο ο υποψήφιος γονιός όσο και ο κοινωνικός λειτουργός του παιδιού έχουν ορίσει δεδομένα που λαμβάνονται υπόψη. Για παράδειγμα η ηλικία του παιδιού, το φύλο, η εθνότητα αλλά και από την πλευρά του παιδιού η ύπαρξη ή όχι άλλων αδερφών του, ο τόπος διαμονής των γονιών κι άλλες επιθυμίες που ενδεχομένως έχουν. Είναι σαφές ότι όσο πιο ‘ανοιχτές’ είναι οι απαιτήσεις ενός υποψήφιου γονέα, τόσο συντομότερα θα έχει την τύχη να συνταιριαστεί με ένα παιδί».
Τι αποτελέσματα επέφεραν οι νέες μεταρρυθμιστικές αλλαγές στο σύστημα Υιοθεσιών και Αναδόχων; Πόσος χρόνος απαιτείται πλέον έως την ολοκλήρωση της;
«Από τον Ιούλιο έως σήμερα έχουν συνταιριαστεί περισσότερα από 800 παιδιά. Το σύστημα προχωρά και το βελτιώνουμε συνεχώς ώστε να έχουμε περισσότερα και ασφαλέστερα συνταιριάσματα. Μετά από χρόνια στασιμότητας, οι υιοθεσίες και οι αναδοχές δεν είναι πλέον συνώνυμες των καθυστερήσεων, της απογοήτευσης και της ταλαιπωρίας. Σήμερα η διαδικασία για μία υιοθεσία δεν ξεπερνά τον έναν χρόνο ενώ για την αναδοχή μιλάμε για ένα οκτάμηνο. Θέλω να είμαι σαφής. Η διαδικασία είναι εξαιρετικά γρήγορη και αποτελεσματική. Στόχος μας ως Πολιτεία είναι η αποϊδρυματοποίηση των παιδιών. Είναι όλα τα παιδιά που βρίσκονται σε δομές να βρουν την κατάλληλη για αυτά οικογένεια, το συντομότερο δυνατό. Το πότε ακριβώς θα συνταιριαστεί ένα ζευγάρι ή ένας μονογονέας, εξαρτάται όμως κυρίως από τις δικές του απαιτήσεις. Είναι γνωστό ότι οι περισσότεροι επιθυμούν ένα απολύτως υγιές παιδί κάτω των 5 ετών. Ευτυχώς για τη χώρα μας, υπάρχουν εξαιρετικά λίγα παιδιά κάτω των 4 ετών στις δομές μας. Κατά συνέπεια, εκείνος που επιθυμεί να υιοθετήσει ένα παιδί Δημοτικού ή και Γυμνασίου που είναι 8,9,13 χρονών, ενδεχομένως και με κάποια ελαφριά αναπηρία, θα γίνει γονιός πολύ γρηγορότερα από εκείνον που επιθυμεί ένα παιδί 0-2 ετών».
Υπάρχουν ηλικιακά όρια ή άλλες προϋποθέσεις για την τέλεση της υιοθεσίας;
«Υπάρχουν αλλά σκοπεύουμε σύντομα να τα διευρύνουμε. Σήμερα γονιός μπορεί να γίνει όποιος είναι έως 60 ετών με την προϋπόθεση ότι έχει 50 έτη διαφορά με το παιδί. Σκοπεύουμε να διευρύνουμε τα όρια κυρίως σε σχέση με την αναδοχή ώστε να εξασφαλίσουμε ότι ένα παιδί θα πηγαίνει αμέσως σε μία στοργική ανάδοχη αγκαλιά και όχι σε μία δομή, μέχρι να δοθεί για υιοθεσία. Ο νόμος προβλέπει ότι κάθε πολίτης που μένει στη χώρα, μπορεί να υιοθετήσει μόνος του ή ως ζευγάρι με την προϋπόθεση ότι υπάρχει πράξη γάμου. Δεν μπορούν να υιοθετήσουν τα ζευγάρια που έχουν σύμφωνο συμβίωσης. Αν ένα ζευγάρι, δύο ομόφυλων ή ετερόφυλων, έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, μπορεί να αναλάβει ένα παιδί ως ανάδοχη οικογένεια».
Όσον αφορά τις ιδιωτικές υιοθεσίες η διαδικασία θα είναι η ίδια;
«Οι ιδιωτικές υιοθεσίες, δηλαδή όσες γίνονται με απευθείας συμφωνία του βιολογικού γονέα και του θετού, χρειάζονται αυστηρή οριοθέτηση. Κι αυτό γιατί στην πράξη δυστυχώς οι κανόνες που θέτει ο νόμος δεν τηρούνται πάντα. Ένα παράδειγμα: στον νόμο προβλέπεται ρητά ότι για να τοποθετηθεί ένα παιδί στο σπίτι θετού γονέα πρέπει πρώτα αυτός να εγγραφεί στο Εθνικό Μητρώο, δηλαδή να έχει κριθεί κατάλληλος από την κοινωνική υπηρεσία και να έχει ολοκληρώσει τα εκπαιδευτικά σεμινάρια. Στόχος μας είναι τη συγκεκριμένη πρόβλεψη να τη θωρακίσουμε στην πράξη, ώστε να διασφαλίσουμε ότι όλα τα παιδιά, μεταξύ των οποίων και αυτά των ιδιωτικών, βρίσκουν την κατάλληλη για αυτά οικογένεια».
Ένα από τα προεκλογικά σλόγκαν της ΝΔ ήταν το «Μια οικογένεια ένα παιδί». Τι μήνυμα θα στέλνατε σε όσους ποθούν να κρατήσουν στην αγκαλιά τους ένα παιδί, να γίνουν γονείς, να φτιάξουν μια νέα οικογένεια;
«Αρχικά να μην ανησυχούν πλέον για τη διαδικασία καθώς είναι εύκολη και γίνεται με απόλυτη διαφάνεια. Τους διαβεβαιώνω ότι όλοι, ζευγάρια και μονογονείς, είναι ίσοι απέναντι στο νόμο και αντιμετωπίζονται χωρίς διακρίσεις οποιουδήποτε είδους. Στο σλόγκαν μας, στο άμεσο μέλλον, θα προστεθεί η προτροπή για αναδοχή. Καθώς το σύστημα προχωρά διαπιστώνουμε ότι ενώ έχουμε πολλά παιδιά στις δομές μας που μπορούν να δοθούν μόνο για αναδοχή. Η συντριπτική πλειονότητα των υποψηφίων γονέων όμως επιθυμεί να υιοθετήσει. Έχουμε στόχο να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε τους πολίτες γι’ αυτή την ανώτερη πράξη αλτρουισμού και αφοσίωσης που μπορεί να φέρει γρήγορα στην αγκαλιά τους ένα παιδί, έτοιμο να τους δώσει όλη του την αγάπη. Δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για να κάνουμε την αναδοχή και κατανοητή αλλά και προσφιλή στους συμπολίτες μας όπως είναι άλλωστε στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Θέλω να τονίσω ότι στο επόμενο χρονικό διάστημα προχωρούμε στην καθολική χορήγηση του επιδόματος αναδοχής. Οι ανάδοχοι γονείς, ανάλογα με τις ανάγκες του παιδιού, λαμβάνουν πλέον από 325 έως πάνω από 1000 ευρώ».
Πώς νιώθετε βλέποντας να υλοποιείται ένας στόχος σας; Ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι της κυβέρνησης;
«Αισθάνομαι μεγάλη ικανοποίηση και θα νιώσω ακόμα μεγαλύτερη όταν αποϊδρυματοποιηθούν όλα τα παιδιά μας! Η δουλειά δεν σταματά λεπτό. Η παιδική προστασία και η φροντίδα της οικογένειας, η στήριξη των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας, η πρόσβαση όλων σε δομές και υπηρεσίες φροντίδας, είναι οι προτεραιότητές μας. Δεν αφήνουμε κανέναν πίσω. Όλοι οι πολίτες της χώρας μας είναι σημαντικό να νιώθουν ότι είμαστε δίπλα τους, είμαστε κοντά τους. Τους ακούμε. Ήδη υλοποιείται το πρόγραμμα ‘Στέγαση και Εργασία’ που προβλέπει την κάλυψη του μισθού αλλά και της στέγης για τους πολίτες που βρίσκονται σήμερα σε αστεγία.
Μεταξύ πολλών άλλων, αναφέρω δύο πολύ σημαντικά σχέδια που προχωράμε με ταχύτητα:
- Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Αναπηρία που προβλέπει τον προσωπικό βοηθό και την κάρτα αναπηρίας,
- Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προσβασιμότητα με το οποίο κάθε συμπολίτης μας με αναπηρία θα έχει τη δυνατότητα οικονομικής ενίσχυσης ώστε να αναβαθμίσει της κατοικία του με τρόπο που να διευκολύνεται η κίνησή και η κοινωνικοποίηση του».
