Monday , 6 May 2024

Αναβιώνει απόψε στο έθιμο της Τζαμάλας στη Χαλάστρα – Παραδοσιακό γλέντι στον προαύλιο χώρο του ΕΠΑΛ

«Με πατινάδες στους δρόμους της Χαλάστρας ολοκληρώνονται σήμερα το βράδυ οι εκδηλώσεις του εθίμου της Τζαμάλας», λέει στο thesseconomy.gr η επί 10 χρόνια πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Χαλάστρας και από φέτος υπεύθυνη του χορευτικού τμήματος και προβολής του συλλόγου Ελένη Παπούλια. Και η κ. Παπούλια προσθέτει «οι εκδηλώσεις συνεχίζονται με τα χορευτικά μας , τους νέους μας και τους φιλοξενούμενους συλλόγους που έχουμε. Όλοι με δάδες αφού κάνουν την πατινάδα στο χωριό θα μπουν μέσα στον προαύλιο χώρο του ΕΠΑΛ. Θα ανάψουνε την Τζαμάλα. Σύμφωνα με το έθιμο θα πηδάνε τα παιδιά πάνω από την Τζαμάλα και θα ξεκινήσει ο παραδοσιακός χορός. Θα συνεχίσει υπαίθριο πανηγύρι με πολύ φαγητό, ποτό και πάντα παραδοσιακό γλέντι για να ανάψουμε την Τζαμάλα του Άη Γιάννη του Κλήδονα».

Η γιορτή – το έθιμο
Όπως εξηγεί η κ. Παπούλια αναφερόμενη στην αναβίωση του εθίμου «γιορτάζουμε το γενέθλιο του Άι Γιάννη του Προδρόμου όπου ο λαός τον ονομάζει Άι Γιάννη Ριγανά ή Κλήδονα. Στη Χαλάστρα η Τζαμάλα –όπως λέμε εμείς τη γιορτή του Κλήδονα- είναι η φωτιά που άναβαν το βράδυ του Αι Γιάννη του Κλήδονα για να καούν οι ψύλλοι, οι ψείρες και οι κοριοί. Τα κορίτσια της γειτονιάς όταν ερχόταν η γιορτή πήγαιναν στα χωράφια και μάζευαν τον κλήδονα –ένα είδος λουλουλουδιού- κι έκοβαν ρίγανη και μυρωδάτο δυόσμο. Ο κλήδονας ήταν ένα κίτρινο λουλούδι που τώρα πια έχει χαθεί και το ονόμαζαν κουκούδα. Τα δεμάτια αυτά τα έδεναν με μια κόκκινη κλωστή. Μαζεύονταν όλοι στην πλατεία κι όσα κορίτσια χόρευαν είχαν κι από μια μικρή φούντα από αυτά τα λουλούδια που τοποθετούσαν γύρω γύρω σε ένα ταψί που είχε μέσα ούζο, νερό και αγγουράκι, σύμφωνα με τους παλιούς. Τα αγόρια έπιναν το ούζο κι έτσι άρχιζε ο χορός. Στη φωτιά μέσα έριχναν τα δέματα που είχαν μαζέψει τα κορίτσια από τα χωράφια και τραγουδούσαν γύρω από τη φωτιά. Κι έτσι η φωτιά θέριευε και ‘αναμαλλιαζότανε’ γι’ αυτό λέγεται και Τζαμάλα. Πρώτη στο χορό έμπαινε πάντα μια ηλικιωμένη και μετά ακολουθούσανε δίπλα της οι ελεύθερες, οι παντρεμένες ή αρραβωνιασμένες».

Το γλέντι
«Το πρώτο τραγούδι που λέμε πάντα στην εκδήλωση -που το βρήκαμε από παλιά- είναι το ‘σήμηρα και πάλι’ και μετά ακολουθούσε ο ‘γαλάζιος πετεινός’. Ταυτόχρονα ορισμένες κοπέλες ή αγόρια πηδούσαν πάνω απ’ την φωτιά. Όσες κοπέλες δεν μπορούσαν να περάσουν πάνω απ’ την φωτιά τίναζαν τα φουστάνια τους –τα μακριά τότε- και μερικά αγόρια χτυπούσαν τους τενεκέδες για να φύγουν τα ζούδια. Λέγανε τότε οι παλιοί για τα χωράφια «βγείτι φίδια γουστερίτσες…» και γύριζαν από το σπίτι τρεις φορές για να διώξουν τα κακά όπως έλεγαν τότε. Αυτό ήταν το έθιμο που βρήκαμε από τους γονείς μας. Έτσι και για εμάς τόσα χρόνια η γιορτή της Τζαμάλας είναι το σημείο αναφοράς του χορευτικού μας στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του τόπου μας. Έτσι κλείνουμε κι όλη την πολιτιστική μας χρονιά», επισημαίνει η κ. Ελένη Παπούλια.

*Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται απόψε στις 20.00 μ.μ. στον προαύλιο χώρο του ΕΠΑΛ Χαλάστρας.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *