Β. Ελλάδα: Αναβιώνουν τα «Κόλιντα Μπάμπω» στην Πέλλα, το «Χριστόξυλο» στη Μακεδονία και η «Χριστόκλουρα» στη Θράκη

Χριστούγεννα σε λίγες ημέρες και όπως κάθε χρόνο μαζί με τις ευχές αναβιώνουν ήθη και έθιμα των οποίων οι ρίζες χάνονται στα βάθη των αιώνων. Σε όλη την Ελλάδα αυτές τις ημέρες «ζωντανεύουν» έθιμα άλλων εποχών.

Στην Πέλλα η «Κόλιντα Μπάμπω»
Στη γειτονική Πέλλα αναβιώνει ακόμα και σήμερα το έθιμο της «Κόλιντα Μπάμπω». Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σταυροδρομίου το Σάββατο 23 Δεκεμβρίου, στις 6.00 το απόγευμα θα…ζωντανέψει το έθιμο «Κόλιντα Μπάμπω». Η γιορτή θα ξεκινήσει με την άφιξη του Άι Βασίλη. Οι κάτοικοι της περιοχής το βράδυ ανάβουν φωτιές, φωνάζοντας «Κόλιντα Μπάμπω» που σημαίνει «σφάζουν γιαγιά». Αυτό είναι ένα έθιμο που αναπαριστά τη σφαγή των αρσενικών νηπίων από τον Ηρώδη. Έτσι η φωτιά ενημερώνει τους κατοίκους να προφυλαχθούν όχι μόνο από τον βασιλιά Ηρώδη αλλά και από τα κακά που ίσως επιφυλάσσει η νέα χρονιά.

Το έθιμο
Το έθιμο που διατηρείται αναλλοίωτο κάνει την Πέλλα το βράδυ της προπαραμονής των Χριστουγέννων να φωτίζεται και τον ουρανό να παίρνει φωτιά. Κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής σε Γιαννιτσά και Κουφάλια αλλά και πολιτιστικοί σύλλογοι, ανάβουν φωτιές φωνάζοντας «Κόλιντα μπάμπω». Σε όλες τις γειτονιές… στήνεται γλέντι και χορός μέχρι τις πρώτες πρωϊνές ώρες. Οι φωτιές είναι ένα έθιμο με παγανιστικές ρίζες που βρίσκονται στην αρχαιότητα, συνδέονται με τη γονιμότητα και την καρποφορία και έχουν προσαρμοστεί και εκχριστιανιστεί στο πέρασμα των αιώνων. Συνδέεται επίσης με το χειμερινό ηλιοστάσιο στις 21 Δεκεμβρίου, όπου μετά τη μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου οι άνθρωποι προετοιμάζονται για η αναγέννηση της φύσης. Για να γιορτάσουν οι άνθρωποι έχουν αυτό το φεστιβάλ στα μέσα του χειμώνα για να γιορτάσουν τον ήλιο που «κερδίζει» το σκοτάδι του χειμώνα. Στα χριστιανικά χρόνια μέρος του εθίμου ταυτίστηκε με τις φωτιές που άναβαν οι βοσκοί στη φάτνη του Χριστού για να τον ζεστάνουν και να αναγγείλουν στον κόσμο τη γέννηση του Θεανθρώπου.

Το «Χριστόξυλο» στη Μακεδονία
Στη Μακεδονία ο νοικοκύρης του σπιτιού διαλέγει από το χωράφι του το πιο γερό κλαδί ελιάς ή πεύκου και το τοποθετεί στο τζάκι του σπιτιού. Το ξύλο αυτό που ονομάζεται «Χριστόξυλο» και καίγεται όλο το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων (από την ημέρα δηλαδή των Χριστουγέννων μέχρι και τα Φώτα). Κατά την παράδοση το κάψιμο του «Χριστόξυλου» βοηθά τον Χριστό να ζεσταίνεται στη φάτνη της Βηθλεέμ. Ο κάθε Μακεδόνας προσπαθεί να καίγεται το «Χριστόξυλο» του σπιτιού του μέχρι και τα Φώτα.

Η «Χριστόκλουρα»
Σε πολλές περιοχές της Θράκης οι Σαρακατσάνες εξακολουθούν να ζυμώνουν την «Χριστόκλουρα». Είναι μια στρογγυλή κουλούρα με διάφορα σχέδια, όπου αναπαριστούν συνήθειες από το παρελθόν όπως τη στάνη, τη στρούγκα και άλλα. Της βάζουν μέλι και την τρώνε όλοι μαζί περιμένοντας την γέννηση του Χριστού.
.