Τις προτάσεις του για την επιτάχυνση των διαδικασιών αξιολόγησης και ελέγχου επενδυτικών σχεδίων, που υποβάλλονται στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού Νόμου, απέστειλε η διοίκηση του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ) προς τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και τους Υπουργούς Οικονομικών και Ανάπτυξης & Επενδύσεων.
Οι προτάσεις του ΕΒΕΘ αφορούν στην επιτάχυνση των διαδικασιών αξιολόγησης και ελέγχου των επενδυτικών σχεδίων, που έχουν ενταχθεί στον ισχύοντα Αναπτυξιακό Νόμο 4399/2016, αλλά και σε προηγούμενους, όσον αφορά εγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια, τα οποία δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.
Το Επιμελητήριο επισημαίνει συγκεκριμένα σημεία που σχετίζονται με καθυστερήσεις κατά την εφαρμογή του νόμου και παράλληλα παραθέτει προτεινόμενες λύσεις για την επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών.
Ειδικότερα προτείνει τις ακόλουθες μεταβολές:
Σημείο 1ο:
Πρώτο σημείο καθυστέρησης για όσους υποβάλλουν προτάσεις εντός της προβλεπόμενης από την προκήρυξη προθεσμίας, είναι η συνεχής παράταση των προθεσμιών υποβολής των αιτημάτων υπαγωγής. Με αυτές τις αποφάσεις παράτασης αυξάνεται το χρονικό κενό ανάμεσα στην υποβολή της πρότασης και στην έκδοση της απόφασης υπαγωγής, καθώς όλες οι διαδικασίες αξιολόγησης και έγκρισης μετατίθενται σε μεταγενέστερο χρόνο, δεδομένου ότι πρόκειται για συγκριτική αξιολόγηση με βάση το ύψος των διαθέσιμων ενισχύσεων.
Προτεινόμενη Λύση:
Καθορισμός ανοιχτών πρωτοκόλλων υπαγωγής σε οποιοδήποτε καθεστώς ανά εξάμηνο, κατάργηση παρατάσεων, καθορισμός συγκεκριμένου προϋπολογισμού ενισχύσεων για κάθε καθεστώς ανά εξάμηνο και σταθερή αξιολόγηση διάρκειας 1-2 μηνών μετά τη λήξη του εξαμήνου των υποβολών.
Σημείο 2ο:
Μεγάλες καθυστερήσεις σημειώνονται κατά τη διάρκεια της σύστασης και της λειτουργίας των επιτροπών αξιολόγησης από τις κατά τόπους Περιφέρειες και τους λοιπούς φορείς ελέγχου. Ενώ οι έλεγχοι πληρότητας και νομιμότητας διενεργούνται από τα μέλη του Εθνικού Μητρώου Πιστοποιημένων Αξιολογητών (ΕΜΠΑ) εντός χρονικής προθεσμίας που ορίζεται και ελέγχεται μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων, στις επιτροπές δεν ασκείται χρονικός έλεγχος, ούτε εφαρμόζονται ουσιαστικοί χρονικοί περιορισμοί.
Προτεινόμενη Λύση:
Πρόβλεψη αυστηρού χρονοδιαγράμματος για τη συγκρότηση και λειτουργία των επιτροπών αξιολόγησης. Συνεχής εκπαίδευση των μελών του ΕΜΠΑ, ώστε να γίνουν πιο αξιόπιστοι στις αξιολογήσεις που διενεργούν. Στόχος είναι οι επιτροπές αξιολόγησης να ασκούν έλεγχο και να επικυρώνουν τις αξιολογήσεις των μελών του ΕΜΠΑ και όχι να κάνουν την αξιολόγηση από το μηδέν.
Σημείο 3ο:
Σημαντικές είναι και οι καθυστερήσεις κατά τη συγκρότηση των Κεντρικού Οργάνου Ελέγχου (ΚΟΕ) / Περιφερειακού Οργάνου Ελέγχου (ΠΟΕ) για τη διενέργεια των ενδιάμεσων και τελικών ελέγχων. Λόγω των καθυστερήσεων στις πληρωμές των μελών του Εθνικού Μητρώου Πιστοποιημένων Ελεγκτών (ΕΜΠΕ) υπάρχει μεγάλη απροθυμία συμμετοχής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να καθυστερεί σημαντικά η πρόοδος του ελέγχου, σε σύγκριση με την ημερομηνία υποβολής του σχετικού αιτήματος από την πλευρά του φορέα της επένδυσης.
Προτεινόμενη Λύση:
Θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε να καταβάλλονται άμεσα οι αμοιβές των μελών του ΕΜΠΕ, ενώ η υπηρεσία θα πρέπει να διασφαλίζει προκαταβολικά τη μετάβαση και τη διαμονή των ελεγκτών. Θα πρέπει να γίνει εκτεταμένη εκκαθάριση του μητρώου ΕΜΠΕ και να παραμείνουν μόνο όσοι ελεγκτές είναι διατεθειμένοι να συμμετέχουν ενεργά και με συνέπεια. Εν μέρει το σημείο αυτό αντιμετωπίζεται και με την αλλαγή στη διαδικασία των ενδιάμεσων ελέγχων, χωρίς επιτόπιο έλεγχο.
Σημείο 4ο:
Παρά το γεγονός ότι υπάρχει χρονικός περιορισμός για την ολοκλήρωση του ελέγχου από τα ΚΟΕ/ΠΟΕ, αυτός δεν τηρείται, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις στην ολοκλήρωσή των ελέγχων και στην εκταμίευση των ενισχύσεων.
Προτεινόμενη Λύση:
Η αλλαγή της διαδικασίας του επιτόπιου ελέγχου στους ενδιάμεσους ελέγχους είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο στο οποίο τόσο ο φορέας της επένδυσης όσο και τα ΚΟΕ/ΠΟΕ να υποχρεώνονται να ολοκληρώνουν τις απαιτούμενες από την πλευρά τους ενέργειες μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο (υποβολή συμπληρωματικών στοιχείων από την επιχείρηση, υποβολή έκθεσης ελέγχου από το ΚΟΕ/ΠΟΕ).
Σημείο 5ο:
Καθυστερήσεις σημειώνονται στη διαδικασία έκδοσης των αποφάσεων ολοκλήρωσης και εντολών πληρωμής, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην καταβολή των ενισχύσεων, γεγονός που επιβαρύνει χρηματοοικονομικά, αλλά και από άποψη ρευστότητας, τις επιχειρήσεις.
Προτεινόμενη Λύση:
Προτείνεται να απλοποιηθεί εσωτερικά η διαδικασία, ώστε να απαιτούνται λιγότερες υπογραφές και γενικότερα λιγότερη γραφειοκρατία για την έκδοση των παραπάνω αποφάσεων. Θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε να μην υπάρχει απόκλιση μεγαλύτερη του ενός μήνα από την ολοκλήρωση του έργου του ΚΟΕ/ΠΟΕ και την έκδοση απόφασης ολοκλήρωσης, ενώ παράλληλα θα πρέπει να κινείται η διαδικασία για το αίτημα πληρωμής.
Σημείο 6ο:
Ένα τεχνικό ζήτημα που δημιουργεί καθυστερήσεις είναι η μη έγκαιρη ενημέρωση του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) σχετικά με ενέργειες τροποποιήσεων και λοιπών συμπληρωματικών υπηρεσιών, με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόβλημα στην υποβολή αιτήσεων ελέγχου.
Προτεινόμενη Λύση:
Να υποχρεώνεται το Τμήμα που είναι επιφορτισμένο με τη λειτουργία του ΠΣΚΕ, να ενημερώνει άμεσα το σύστημα βάσει των εγκεκριμένων πράξεων, τροποποιήσεων κτλ., ώστε να είναι άμεσα διαθέσιμες όλες οι λοιπές ενέργειες για τους φορείς των επενδύσεων.